Vì sao giá vàng rớt mạnh trong đêm 21/10?

Trong nhiều tuần qua, thế giới chứng kiến “cơn sốt vàng” lan rộng khi người dân ở nhiều quốc gia đổ xô mua vàng, tạo nên những hàng dài trước các cửa hiệu. Tuy nhiên, đà tăng nóng ấy đã nhanh chóng hạ nhiệt khi làn sóng chốt lời đồng loạt xuất hiện, kéo giá vàng lao dốc mạnh trong đêm 21/10. Sự đảo chiều này không chỉ phản ánh tâm lý thận trọng của nhà đầu tư sau chuỗi ngày hưng phấn, mà còn cho thấy thị trường vàng toàn cầu đang bước vào giai đoạn điều chỉnh cần thiết sau một đợt tăng quá nhanh.

Trong phiên giao dịch ngày thứ Ba, thị trường vàng toàn cầu chứng kiến cú sụt mạnh hiếm thấy. Giá vàng mất hơn 6% chỉ trong một ngày — mức giảm sâu nhất kể từ năm 2013 đến nay.

Không ít nhà đầu tư bất ngờ khi kim loại quý này vừa tiến sát ngưỡng 4.400 USD/ounce, thì bất ngờ quay đầu giảm mạnh, lần lượt xuyên thủng các mốc hỗ trợ quan trọng và rơi thẳng xuống dưới 4.100 USD/ounce.

Theo giới phân tích, đây là một nhịp điều chỉnh tất yếu sau chuỗi tăng phi mã của vàng trong thời gian qua. Đà tăng quá nóng khiến thị trường trở nên mong manh, và chỉ cần một tín hiệu chốt lời mạnh cũng đủ kích hoạt làn sóng bán tháo trên diện rộng.

Theo Financial Times, bà Nicky Shiels, chuyên gia phân tích tại MKS Pamp, cho rằng giá vàng đã “tăng quá nhanh và quá cao”, khiến thị trường rơi vào trạng thái quá mua rõ rệt. Bà chỉ ra rằng, chỉ trong 6 tuần, vàng đã tăng hơn 1.000 USD/ounce, tương đương khoảng 25% — một đà tăng được xem là vượt xa quỹ đạo thông thường của thị trường kim loại quý.

Các chuyên gia phân tích nhận định, đà bứt phá phi mã của vàng trong năm nay chủ yếu được thúc đẩy bởi nỗi lo về nợ công toàn cầu, sự suy yếu của đồng USD, cùng với làn sóng tìm kiếm tài sản trú ẩn an toàn giữa bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ – Trung leo thang.

Tất cả những yếu tố này đã góp phần đẩy vàng trở thành tâm điểm của dòng tiền đầu tư toàn cầu — cho đến khi thị trường bắt đầu “ngộp thở” vì tăng quá nhanh.

Tuy nhiên, cú sụt mạnh trong đêm 21/10 không diễn ra ngẫu nhiên, mà là kết quả của nhiều yếu tố cộng hưởng.

Thứ nhất, căng thẳng thương mại Mỹ – Trung có dấu hiệu hạ nhiệt, giúp tâm lý ưa rủi ro trên thị trường phục hồi, khiến dòng tiền rời bỏ các tài sản trú ẩn như vàng.

Thứ hai, đồng USD bật tăng trở lại, khiến vàng – vốn được định giá bằng USD – trở nên đắt đỏ hơn đối với nhà đầu tư nắm giữ các đồng tiền khác.

Ngoài ra, việc chính phủ Mỹ tạm thời đóng cửa khiến thiếu hụt dữ liệu mới về vị thế đầu tư trên thị trường phái sinh, khiến giới đầu tư mất cơ sở để ra quyết định và dễ phản ứng thái quá trước biến động giá.

Đáng chú ý, đợt bán tháo còn trùng với thời điểm mùa mua vàng Diwali tại Ấn Độ – quốc gia tiêu thụ vàng lớn thứ hai thế giới – đi đến hồi kết, trước khi bước vào mùa cưới truyền thống, càng khiến lực cầu vật chất suy yếu và áp lực điều chỉnh thêm rõ rệt.

Bên cạnh các yếu tố kỹ thuật, nhu cầu mua vàng từ các ngân hàng trung ương – vốn là động lực lớn thúc đẩy đà tăng năm nay – cũng bắt đầu có dấu hiệu chững lại. Trước đó, nhiều ngân hàng trung ương đã mua ròng vàng với quy mô lớn nhằm đa dạng hóa dự trữ ngoại hối và giảm phụ thuộc vào đồng USD, góp phần đẩy giá kim loại quý này tăng vọt trong nửa đầu năm.

Ở cấp độ bán lẻ, “cơn sốt vàng toàn cầu” càng trở nên rõ rệt khi người dân ở nhiều quốc gia xếp hàng dài trước các cửa hiệu để mua vàng, tạo thêm lực đẩy cho giá trong những tuần gần đây – cho đến khi làn sóng chốt lời ập đến.

Một nhà giao dịch tại London nhận xét:

“Sau những tháng tăng giá chưa từng có, thị trường vàng đang bước vào giai đoạn cần thiết để ‘hạ nhiệt’. Đây không phải là dấu chấm hết, mà là thời điểm để kiểm chứng sức bền thật sự của ‘cơn sốt vàng 2025’.”

Trong khi đó, theo The Wall Street Journal, bà Kathleen Brooks, Giám đốc nghiên cứu tại XTB, cho rằng đợt điều chỉnh lần này xuất phát từ việc định giá vàng đã bị đẩy lên quá cao, trong khi chỉ số CPI của Mỹ thấp hơn kỳ vọng, khiến nhiều nhà đầu tư chọn cách tạm thời chốt lời.

Bà Brooks nhấn mạnh:

“Việc giá vàng giảm không hẳn là tín hiệu tiêu cực – nó cho thấy nhà đầu tư vẫn đủ tỉnh táo, không để cảm xúc chi phối. Đà tăng của vàng, dù mạnh mẽ, cũng phải có giới hạn.”

Dù mức giảm lần này mạnh hơn dự kiến, bà cho rằng nền tảng hỗ trợ cho xu hướng tăng dài hạn của vàng và bạc vẫn còn nguyên vẹn — bao gồm nỗi lo về nợ công toàn cầu, rủi ro địa chính trị và nhu cầu tìm kiếm tài sản trú ẩn an toàn trong bối cảnh kinh tế thế giới vẫn tiềm ẩn nhiều bất ổn.